Gelişimsel Değerlendirme Testleri – Ölçekleri

Alanya Maviay Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi

Genetik kökenli, doğum öncesinde, doğum esnasında veya doğumdan sonra etkenlere bağlı olarak bireylerin gelişimlerinde sorunlar oluşabilir. Bebeklik dönemi motor gelişiminde gerileme olarak ortaya çıkan bir durum bireyin daha sonraki yıllarında dil, zihinsel ve sosyal gelişimlerini de etkileyebilir. İlkokul çağına geldiğinde ise okuldaki öğretmen ve arkadaş ilişkileri ile beraber dersleri de beklenen seviyede olmayabilir. 

İleri yaşlarda oluşabilecek problemleri erken teşhis etmek adına bebeklik dönemi itibariyle bireyin gelişiminin gözlemi ve uzman tarafından takibi önemlidir. Çocuğun diğer çocuklarla kıyasla farklı olan ya da hiç olmayan davranışlar, çevreye ilgisizlik ve tepkisizlik, (motor) gelişiminde aksaklık gibi durumlar gözlemlendiğinde gelişimsel bir sorun söz konusu olabilir. Bir an önce gerekli (gelişimsel) testlerin, gözlemin ve uzman değerlendirmesinin yapılarak tanı için ilgili yerlere yönlendirilmesi önem taşımaktadır. Değerlendirme sonucunda ise bireyin eğitim ve/veya tedavi programı oluşturulabilir. 

Psikiyatrist, Uzman psikolog ve uzman eğitimciler tarafından çocuk ve ergenlerin ruhsal problemlerinin belirlenmesi, gelişimsel sorunları olan bireylerin değerlendirmesi ve gelişim takibinin yapılması için aşağıda belirtilmiş olan testler uygulanmaktadır:

01. M-CHAT - Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama Ölçeği

Değiştirilmiş Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama Ölçeği (M-CHAT), 18-30/36 aylık çocuklarda otizmin belirtilerini tespit etmek amacıyla geliştirilmiş bir tarama ölçeğidir. M-CHAT toplam 20 / 23 maddeden oluşmaktadır ve uygulaması yaklaşık 10-15 dakika sürmektedir. M-CHAT sadece çocuğunuzda otizm şüphesi olup olmadığını gösterir.

UYARI: M-CHAT genelde ailelerin doldurduğu bir testtir. Ancak, Türkiye de yapılan araştırmada bu ölçeğin eğitilmiş sağlık çalışanları (psikolog, hemşire, vb.) yardımı ile uygulanmasının daha doğru olabileceği gösterilmiştir.

Teste Buradan Ulaşabilirsiniz.

    02. Öğrenme Güçlüğü Belirti Tarama Testi (Disleksi Belirti Tarama Testi)

    Öğrenme Güçlüğünü: Normal, normal üstü zekaya sahip bireylerde akranlarıyla birlikte en az altı aylık eğitim almış olmasına rağmen; okumada, okuma hızında, okuduğunu anlamada, yazmada, aritmetik becerilerde ve motor koordinasyon becerilerinde zorlanan bireyler olarak tanımlarız.

    Öğrenme güçlüğü çeken bireylerde şu alt tür güçlükler kendini gösterir;

    Disleksi     : Okuma Güçlüğü
    Diskalkuli : Aritmetik Güçlüğü
    Disgrafi     : Yazım Güçlüğü
    Dispraksi  : Motor Koordinasyon Güçlüğü

    Bireylerde bu alt türler karma olarak kendini gösterir. Baskın olan %85’lik dilimle disleksi / okuma güçlüğüdür. Özel Öğrenme Güçlüğü hastalık değildir. Tıbbi bir tedavisi ve ilacı yoktur. Genetik geçişlerden kaynaklı olarak bireylerde kendini gösterir. Özel öğrenme güçlüğü her bireyi farklı oranda ve şekilde etkiler. Bazı bireyler öğrenme güçlüğünü yoğun olarak yaşarken bazı bireyler hafif oranda öğrenme farklılığı yaşıyor olabilirler.

    Teste Buradan Ulaşabilirsiniz.

      03. AGTE (Ankara Gelişim Tarama Envanteri)

      0-6 yaş arasındaki çocukların gelişimsel açıdan değerlendirilebilmesi amacıyla uygulanan bir envanterdir. Envanter, gelişiminde “görülen” bir aksama olmayan çocuklarda, olası gelişimsel sorunları saptamak ve önlem almak amacıyla kullanılır. Bebek ve çocukların gelişimi ile ilgili derinlemesine ve sistemli bilgi sağlayan bir değerlendirme aracıdır. AGTE, kültürümüze özgü yeni bir ölçek olması amacıyla ülkemizde geliştirilmiştir.

      Çocuğun beceri ve gelişimi anneden alınan bilgiler doğrultusunda değerlendirilerek yapılır. Uygulayıcı tarafından ebeveynden bilgiler alınırken, çocuk da odaya alınarak gözlem yapılır. Çocuğun şu andaki gelişimini ve becerilerini değerlendirmeye yönelik olarak anneye ya da bakımveren kişiye sorulan soruların ‘evet, hayır, bilmiyorum’ şeklinde yanıtlandığı toplam 154 maddeden oluşmuştur. Sorular; gelişimin farklı, ancak birbirleriyle ilişkili dil-bilişsel, ince motor, kaba motor, sosyal beceri-öz bakım alanlarını temsil edecek biçimde düzenlenmiştir. Bu alt testler, çocuğun yaşına uygun sorularla başlar. Çocuğun genel gelişim düzeyi hakkında doğru bilgilere ulaşılmasını sağlaması açısından kapsamlı bir testtir.

      Gelişimsel bozuklukların, gözlenerek ya da normal muayene sırasında fark edilmesi zordur. Bu envanter, gelişimsel gecikme veya gelişimsel düzensizlik göstermesi açısından risk altında olduğu düşünülen bebek ve çocukların erken dönemde fark edilmesi ve gerekli önlemlerin alınmasına olanak sağlar. Böylece ebeveynler çocuklarını gelişimsel olarak daha iyi gözlemleyebilir, tanıyabilirler. Çocuklarını hangi alanlarda nasıl desteklemeleri gerektiğini öğrenirler. Test sonuçlarında gelişimsel olarak farklılık ya da gecikme çıkması, bunun fark edilmesini sağlayarak erken müdahale şansı yaratır. Bu nedenle ebeveynlere, çocuğun kritik dönemleri olan 0-6 ay, 12-18 ay, 2-3 yaş ve 5-6 yaş arasında bu gelişim envanterini yaptırmaları önerilir.

      04. Denver II (Gelişimsel tarama testi)

      Denver II 0-6 yaş arasındaki, sağlıklı görünümde olan çocuklara uygulanmak üzere düzenlenmiştir. Çocuğun yaşına uygun becerilerini değerlendiren bu test, belirti vermemiş olan gelişimsel sorunları taramada, kuşkulu durumları nesnel bir ölçütle doğrulamada, ve gelişimsel açıdan risk altındaki çocukları (örneğin perinatal sorunlar geçirmiş bebekleri) izlemede değerlidir. Denver II çocuğun işlevlerdeki becerisini yaşıtları ile karşılaştırır. Zeka testi değil, gelişim testidir. Gelecekteki zihinsel veya uyumsal yeteneği tahmin etmede kullanılamaz. Öğrenme güçlüğü, konuşma bozukluğu, duygusal bozukluk gibi tanılar vermek üzere yapılandırılmamıştır ve fizik muayene veya tanısal değerlendirme yerine kullanılmamalıdır. Denver II, aşağıdaki gelişimsel alanları taramak üzere test formu üzerinde dört bölümde toplanmış 134 maddeden oluşmaktadır:

      1. Kişisel-Sosyal: insanlarla iletişim kurma, bireysel gereksinimlerini karşılayabilme
      2. Ince motor-uyumsal: el-göz koordinasyonu, cisimleri kullanabilme, sorun çözme.
      3. Dil: işitme, anlama, dili kullanma.
      4. Kaba motor: oturma, yürüme, zıplama ve genel olarak koordinasyon yeteneği

      Ayrıca testin sonunda doldurulan 5 adet “Test Davranışı” maddesi uygulayıcının, çocuğun test süresinde davranışlarını ve yeteneklerini nasıl kullandığının değerlendirilmesine yardım eder.

      05. Conners Derecelendirme Ölçeği - Dikkat ve Hiperaktivite Ölçeği

      Conners Derecelendirme Ölçeği, çocuklarda ve ergenlerde DEHB semptomlarının varlığını ve şiddetini değerlendirmek için tasarlanmış, yaygın olarak kullanılan bir değerlendirme aracıdır. Bu kapsamlı ölçek, Conners ebeveyn derecelendirme ölçeği ve Conners öğretmen derecelendirme ölçeği dahil olmak üzere çeşitli formatlarda mevcuttur ve farklı ortamlardan bakış açıları toplayarak tanıya çok yönlü bir yaklaşım sağlar. Conners ölçeği, dürtüsellik, hiperaktivite ve dikkatsizlik gibi semptomları değerlendirir ve onu sağlık uzmanları için değerli bir kaynak haline getirir.

      Ebeveynler, kolay başvuru ve tamamlama için kullanımları için tasarlanmış Conners Derecelendirme Ölçeği – Ebeveyn (Revize Edilmiş – L) adlı bir Conners Derecelendirme Ölçeği PDF’sini indirebilirken, öğretmenler için Conners anketini kullanarak çocuğun okuldaki davranışının bütüncül bir şekilde anlaşılmasına katkıda bulunan içgörüler sağlayabilir. Hem Conners testini hem de ilgili değerlendirme araçlarını kullanmak, DEHB’yi yönetmek için etkili müdahale stratejilerine rehberlik ederek kapsamlı bir değerlendirme sağlar.

      Ebeveynler ve sağlık uzmanları, DEHB’nin tanı ve izlenmesine yardımcı olmak ve aynı zamanda diğer davranışsal, duygusal ve akademik zorlukları tanımlamak için tasarlanmış kapsamlı bir çok muhbirli değerlendirme olan Conners 3rd Edition’dan da yararlanabilir. Selefi olan Conners Derecelendirme Ölçeklerinin Gözden Geçirilmiş (CRS-R) sağlam bulgularına dayanarak, ölçeklerin en son versiyonu olan Conners 3, DEHB’yi ve ilgili özelliklerini güçlü bir şekilde vurgularken, aynı zamanda muhalif meydan okuyan bozukluk ve davranış bozukluğu gibi komorbid durumları da ele alır (Conners ve diğerleri, 2011). Değerlendirmenin amacına bağlı olarak kullanılacak öz bildirim formları ve öğretmen formlarını içerir.

      06. Güçler ve Zorluklar Anketi (SDQ)

      Güçler ve Zorluklar Anketi (SDQ), çocuklar ve gençler için kısa bir duygusal ve davranışsal tarama anketidir. Araç, çocukların ve gençlerin, ebeveynlerinin ve öğretmenlerinin bakış açısını yakalayabilir.

      SDQ’nun şu anda üç versiyonu bulunmaktadır: kısa form, etki eki olan daha uzun form (zorlukların çocuğun hayatı üzerindeki etkisini değerlendirir) ve takip formu. SDQ’daki 25 madde, her biri 5 maddeden oluşan 5 ölçekten oluşur. Ölçekler şunları içerir:

      1) Duygusal semptomlar alt ölçeği

      2) Davranış sorunları alt ölçeği

      3) Hiperaktivite/dikkat eksikliği alt ölçeği

      4) Akran ilişkileri sorunu alt ölçeği

      5) Sosyal davranış alt ölçeği

      SDQ klinik değerlendirme, sonuçların değerlendirilmesi, araştırma ve tarama gibi çeşitli amaçlarla kullanılabilir.

      07. WISC-R (Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği)

      Dünya üzerinde kullanılan geçerliliği ve güvenirliği kanıtlanmış zeka seviyesini (IQ) belirlememizde ve gerekli yönlendirmeleri yapmamızda yardımcı olan en yaygın uygulamadır. 

      Wısc-r testi sadece zihinsel düzey belirlemek için değil aynı zamanda;
       

      •   Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
      •   Özel Öğrenme Güçlüğü (Disleksi)
      •   Okula Uyum Sorunları
      •   Okul Başarısızlığı
      •   Sosyal Kaygılar

        gibi problemlerde de çocuğun değerlendirilmesinde yardımcı olur. 

        WISC-R yaş grubu olarak 6-16 yaşları arasındaki çocuklara uygulanabilmektedir.

      08. GOBDÖ (Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği)

      Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği-2 (GOBDÖ-2), otistik bozukluğu karakterize eden davranışlar sergileyen 3-23 yaşlar arasındaki bireylerin değerlendirilmesini amaçlayan bir derecelendirme ölçeğidir. GOBDÖ-2’nin psikometrik özellikleri oldukça güçlü iken Türkçe Versiyonu da sağlam psikometrik özellikler yansıtmaktadır.

      GOBDÖ-2-TV aşağıdaki amaçlar için güvenli bir şekilde kullanılabilir:

      (1) Otistik bozukluk gösteren bireyleri tarama/tanılama.
      (2) Ağır düzeyde davranış problemlerini değerlendirme.
      (3) Davranışsal ilerlemeyi belirleme/değerlendirme.
      (4) Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP) için amaçları belirleme.
      (5) Bilimsel araştırmalar için veri toplama.

      09. Bender-Gestalt (Görsel Motor Algı Testi)

      • 9 karttan oluşan bir testtir.
      • Performans testidir.
      • Tek bireye uygulandığı gibi aynı anda birden fazla çocuğa da uygulanabilmektedir.5 yaş 6 ay ile 10 yaş 11 ay arası çocuklara uygulanır.
      • Testin belli bir sınırlandırılmış süresi bulunmamaktadır.

      Motor algılama yeteneklerini ortaya çıkaran test olgunluk, duygusal uyum ve nörolojik bozukluklarla ilgili de bilgi vermektedir. Testte uygulanan ilk kart giriş desen kartıdır. Sonrasında 8 adet desen kartları peş peşe çocuğa gösterilerek kartlardaki şekilleri boş bir kâğıda çizmesi istenir. Uzmanlar tarafından uygulanan testte zekâ seviyesi düşük çocuklar için boş kâğıt olarak birden fazla kâğıt kullandırılabilir.

      Türkçe uygulanan Bender Gestalt testinin güvenilirlik çalışmaları yapılmış olup sonuçlara göre güvenilir bir test olduğu bilinmektedir. Boş kâğıda çizilen şekiller farklı puanlandırılarak çocukların motor algılama puanları hesaplanmaktadır. Şekillerin çizilmesindeki performans silgi kullanımından kâğıt tutuşuna kadar etkilidir. Eksik ya da hatalı yapılan resimlere göre takvim yaşı hesaplanmakta, alınan puanlara göre sonuçlar değerlendirilmektedir. Önemli verilere ulaşılan test sonucunda motor algılama yeteneğinin hangi düzeyde olduğuna dair önemli veriler elde edilmektedir.

      10. Peabody (Resim Kelime Testi)

      Çocuklarda alıcı dil becerilerini, kelime dağarcığını ve resimlerle kelime(kavram) gelişimini belirlemek için kullanılan bir performans testidir. 2-12 yaş arasındaki çocuklara uygulanır. Test, 8 yaşından küçük (A formu-100 madde) ve 8 yaşından büyük (B formu-150 madde) olmak üzere iki farklı formdan oluşmaktadır. Çocuğa kartın üzerindeki dört resimden söylenilene uygun resmi göstermesi istenir. Doğru gösterdiği resimler puanlanır. Kronolojik yaşına göre çocuğun alıcı dil yaşı belirlenir. Test sonucuna göre dil gelişimiyle ilgili önlem alınması veya dil gelişiminin önerilen çeşitli yollarla zenginleştirilmesi sağlanır.

      11. Beier Cümle Tamamlama Testi

      Uzmanlar tarafından uygulanır. Kısa sürede biten ve kolay değerlendirilen bir testtir. Bireyin duygu ve düşüncelerini ortaya koyar.

      ·         Test tabi tutulan bireyin iç dünyasına ilişkin sorunları ortaya çıkarır.

      ·         Bedensel engelli kişilerin duygu ve düşüncelerinin kolaylıkla ortaya çıkmasını sağlar.

      ·         Diğer yansıtma testlerine göre güvenilirliğini hiç kaybetmeyen ve geçerli olan bir testtir.

      ·         Bireye uygulandığı gibi grup halinde birden fazla kişiye de uygulanmaktadır.

      ·         Bireye zorlama gerektirmeden tamamen iç dünyasını yansıtacak şekilde cevap seçenekleri sunmaktadır.

      ·         Testi uygulayan kişinin etkisi bulunmamakta taraf tutması engellenmektedir.

      ·         Sorunların tespiti ve tedavisi için önemli ipuçları vermektedir.

      A ve B formatında uygulanan testte A formatı 56 eksik cümle olup 8-16 yaş aralığındaki çocuklara, B formatı ise 67 eksik cümle olup 16 yaş üzeri bireylere uygulanmaktadır. Objektif bir test olan Beier cümle tamamlama testi her bir cümlenin bir davranışı sergilediği bir testtir. Cümleler pozitif, negatif veya kelime ile alakasız nötr şekilde tamamlanabilir. Her bir cümlenin üzerinde te-tek durularak test değerlendirilir. Herhangi bir etkilenme ya da yardım söz konusu olmadığından, cümleler tamamen bireyin tutum ve davranışları ile iç dünyasını sergilemektedir.

      12. Duygu Durum Ölçekleri

      • Çocuklar için Depresyon Ölçeği: Çocuklarda depresyon belirtilerinin düzeyini belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. 6-17 yaş arası için düzenlenmiş olsa da, 9-13 yaşları arasında en iyi çalıştığı düşünülmektedir.

         

      • Çocuklar için Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçekleri: 9-12 yaş grubu için kullanılmaktadır. Durumluk Kaygı Ölçeği, çocuğun belirli bir anda ve belirli koşullar altında hissedeceği kaygıyı ölçmek için kullanılırken, Sürekli Kaygı Ölçeği, durum ve koşullardan bağımsız olarak çocukların nasıl hissettiğini belirlemektedir.

         

      • Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği: Öğrencilerin okul ortamındaki davranışlarının öğretmenler tarafından değerlendirilmesini sağlayan ölçektir. Hiperaktivite, dikkat eksikliği, davranım bozukluğu alanlarından oluşmaktadır.

         

      • Conners Anne-Baba Derecelendirme Ölçeği: Çocukların anne-babalar tarafından değerlendirilmesini sağlayan ölçektir. Davranım sorunları, hiperaktivite, öğrenme sorunları, kaygı ve psikosomatik sorunlar alanlarından oluşmaktadır.

      13. Resim Çizme Testleri

      Resim çizme testleri başlangıçta çocukların zihinsel yetilerini anlamak için geliştirilmekle beraber, zaman içerisinde daha projektif amaçlar için kullanılır olmuşlardır. Psikometrik bir ölçüm yapmak yerine, çocukların duygusal dünyalarını anlamak ve klinik görüşmelere katkı sağlama hedeflenmektedir. Sıklıkla kullanılan bazı resim çizme testleri şunlardır:

      • Bir İnsan Çiz Testi: Çocuktan, iki farklı cinsiyette çocuk ve bir de kendisini çizmesi istenilmektedir. Çizimlere ve sonrasındaki anlatımlara bakılarak, çocuğun kişiliği, tutumları ve başkalarıyla olan ilişkilerini anlamaya yarar sağlamaktadır.

      • Aile Çiz Testi: Aile çizimi testi çocuğun aile içi ilişkilerini nasıl değerlendirdiğini, aile de kendisini nerede gördüğünü, ailedeki diğer bireylerle ilişkilerini değerlendirme imkanı sağlayan projektif bir tekniktir. Çocuğa renkli boya kalemleri, silgi, kurşun kalem ve  A4 kağıt verilerek çizim yapması istenir.

      • Kinetik Aile Çizim Testi: Çocuktan aile bireylerini bir eylem içerisinde çizmesi istenilmektedir. Yine Aile Çiz testindeki gibi, aile üyelerinin konumları ve birlikteliği hakkında bilgi vereceği düşünülmektedir.

      • Hayvan Ailesi Testi: Çocuktan aile bireylerini birer hayvan olarak düşünmeleri ve çizmeleri istenilmektedir. Bu test içerisinde çocuğun yaptığı hayvan atıfları ve bu hayvanın çocuğun algısında nasıl olduğu üzerinde durulmaktadır.

      14. Gesell Gelişim Testi

      2-7 yaş arasındaki çocuklarda motor beceri,el-göz koordinasyonu,görsel algıyı ölçen bir test olarak kullanılmaktadır.Basitten zora doğru sıralanan geometrik şekillerden oluşmuş kartlarda  çocuğun gördüğü şekilleri çizmesi istenmektedir.Çizilen şekiller Gesell normlarına tablosuna göre puanlanarak değerlendirme yapılır.Toplam puanı çocuğun gelişim düzeyini göstermektedir.Buna göre yapılan gözlem,gelişim düzeyi de dikkate alınarak uzman tarafından çocukla ilgili önerilerde bulunulmaktadır.

      15. Frostig Gelişimsel Görsel Algı Testi

      Görsel algı, görsel uyaranları tanıma, ayırt etme ve daha önceki deneyimlerle ilişkili olarak yorumlama yeteneğine denir.

      Görsel algılamadaki yetenekleri sayesinde çocuklar okumayı, yazmayı, aritmetik yapmayı ve okuldaki başarıları için gerekli olan tüm diğer becerileri öğrenmektedirler.

      Görsel algılama problemleri, belirleme, ayırma, hatırlama, görsel duyuyu yorumlama eksikliğinden kaynaklanır.

      Küçük çocuklarda bu durum geometrik şekilleri yapamama, şekil- zemin karıştırma, nesneleri değiştirme ve yönlendirmedeki eksiklerle ortaya çıkar.

      Çocuk büyüdükçe bu problemler harf ve kelimeleri okumada kendini gösterir.

      Görsel Algılama Beş Alanda İncelenmiştir:

      El-Göz Koordinasyonu

      Şekil-Zemin Ayırımı

      Algılama Sabitliği

      Mekanla Konumun Algılanması

      Mekan İlişkilerinin Algılanması

      16. D2 Dikkat Testi

      9 ile 60 yaş arası uygulanan ve seçici dikkatle zihinsel konsantrasyonun belirlenmesinde kullanılan bir tekniktir. Maksimum 8 dakikada tamamlanan testle psikomotor hızı ve performans ortaya çıkmaktadır. D2 testi bireysel veya grup halinde tek formla uygulanmaktadır. 14 satır ve 47 karakterden oluşan testte 658 item bulunmaktadır. ‘D’ ve ‘p’ harflerinin kullanıldığı testte harflerde 3 farklı işaret bulunmakta olup, ‘d’ harfinin iki işaretli olanlarının bulunması istenmektedir. Uzun süre konsantrasyona ihtiyacı olanların ve dikkat gerektiren işlerle uğraşanların performansları ölçülmekte, özellikle personel alımlarında D2 testi kullanılmaktadır.

      D2 dikkat testi ile hız, dikkat, işe adaptasyon, zaman kullanımı ve işe verilen önem saptanır. Uzmanlar tarafından yapılan testin güvenilirlik derecesi bu nedenle önemlidir. 1962 yılında Brickenkamp tarafından geliştirilen D2 testi, daha sonraki yıllarda daha da geliştirilmiştir. D2 testinin amacı dikkat yeteneğinin sürekliliğinin ve görsel tarama becerisinin saptanması ve değerlendirilmesidir. D2 testinin ilk kullanılmaya başlandığı yıllarda amaç bireyleri ayırt etmek iken günümüzde başta eğitim, spor, klinik ve endüstri olmak üzere birçok alanda dikkat ölçümünde kullanılmaktadır.

       D2 Testinin Özellikleri

      – 9-60 yaş aralığındaki bireylere uygulanır.

      – Bireysel veya grup halinde uygulanabilir.

      – Dikkat ve konsantrasyon becerisini ölçer

      – En fazla 8 dakikada tamamlanan güvenilir bir testtir.

      – 14 satırlık testin her bir satırı için 20 saniye süre sınırlaması vardır.

      Özellikle okul çağında olan çocuklarda yaşanan dikkat dağınıklığı sorununun tespitinde önemli rol oynamaktadır. Okul başarısını olumsuz yönde etkileyen dikkat dağınıklığı sonraki yıllarda tüm hayatı etkilemeye devam etmektedir. 14 satırlık testin her satırı için test uygulanan bireye 20 saniye süre tanınmaktadır. İki işaretli “d” harflerini bulması ve işaretlemesi gereken bireyin test sonucunda ne derece dikkatli olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

      17. Metropolitan Okul Olgunluğu Testi

      Metropolitan Okul Olgunluğu Testi, okula başlayacak çocukların okul olgunluğuna erişip erişemediklerini saptamak amacıyla uygulanmaktadır. Okul olgunluğu kavramı çocukların öğrenmeye, okula ve okulun gerektirdiği kurallara uymalarını kapsamaktadır. Test toplamda 100  madde ve 6 alt alandan (Kelime Anlama, Cümleler, Genel Bilgi, Eşleştirme, Sayılar, Kopya Etme) oluşmaktadır. Genellikle uygulama süresi 30 dakikayı aşmamaktadır.

      18. Porteus Labirentleri

      Orjinal uygulama yönergesi ingilizce olan Porteus Maze testi (PMT) çocuklar, gençler ve yetişkinlerde zeka kapasitesini değerlendirmek ve öngörü oluşturmak için tasarlanmış bir zeka testidir. Sözsüz uygulanan bir performans testidir. Hawaii üniversitesinden psikoloji profesörü Stanley Porteus tarafından geliştirilmiş, ülkemize uyarlaması ise Beglan Toğrol tarafından yapılmıştır. Porteus labirentleri testi 15-30 dakika arasında uygulanabilen ve çeşitli zorluk derecesindeki labirentlerden oluşur. Test uygulamasında kalemle çizilen çizgi ile çıkmaz yollara girilmemesi ve çizgilerin geçilmemesi gibi kurallara uyarak labirentin çıkış noktasına ulaşılması beklenir. WISC-R zeka testinin labirentler alt testindeki uygulama ile bazı farkları olmakla beraber yapı olarak benzerlik gösterir. Porteus testi Üç yaş dan itibaren uygulanan bir zeka testidir.

      19. Psikoeğitimsel Profil (PEP-R)

      Psiko-eğitimsel Profil Ölçeği (Pep-r) otizm spektrum bozukluğu tanısı almış 0-12 yaş arası çocukları gelişimsel ve davranışsal alanlarda değerlendirmek amacıyla kullanılmaktadır. Pep-r 131 gelişimsel ve 43 davranışsal maddeden oluşmaktadır. Gelişimsel alt alanlar; taklit, algı, ince motor, kaba motor, el-göz koordinasyonu, bilişsel performans ve sözel performans; davranışsal alt alanlar ise çocukların ilişki ve duygulanımları, oyun ve materyallere ilgi, duyusal tepkiler ve dil kullanım özellikleridir. Değerlendirmelerin ışığında, çocuklar için bireyselözel eğitim programları hazırlanabilmektedir.

      Yapılandırılmış oyun ortamı içerisinde çocuğa çeşitli aktiviteler sunulmakta ve çocuğun performansları, tanıtları, tepkileri kayıt edilmektedir. Pep-r bir hız testi değildir, testin süresi çocuğun performansına, iş birliğine ve test sırasındaki davranışlarına bağlıdır.

      20. Portage Gelişim Ölçeği

      Portage Erken Gelişim Envanteri, çocukların doğumdan ilkokula başladığı güne kadar gelişimlerini takip edebilmek ve desteklemek amacıyla geliştirilmiştir. 0-6 yaş arasındaki bebeklerin ve çocukların sosyal, dil, özbakım, bilişsel ve fiziksel becerilerinin mevcut düzeylerini belirleme, geleceğe yönelik hedefler koyma ve çocuğun gelişimini ilerletmeye yönelik etkinlik seçme hedefiyle uygulanmaktadır. Dolayısıyla, envanter bir gelişim ölçeği olduğu gibi aynı zamanda bir hizmet modelidir. Normal gelişimli çocukları geliştirmek amacıyla uygulanabildiği gibi, gelişimsel gecikmesi olan ya da risk altındaki çocuklar için de uygulanabilmektedir.

      21. Moxo Dikkat Testi

      Moxo Testi 6-65 yaş aralığındaki bireyler için geliştirilmiş, DEHB tanısının konmasına yardımcı olmak üzere en yaygın kullanılan testtir. Bilgisayar üzerinde uygulanan, görsel ve işitsel çeldiriciler arasında hedef uyarana odaklanmayı ölçen bir nörobilişsel değerlendirme testidir. Çocuk Formu (6-12 yaş) yaklaşık 15 dakika, Genç ve Yetişkin Formu (13-65 yaş) ise yaklaşık 18 dakika kadar sürmektedir. DEHB’nin ana semptomları olan dikkat eksikliği, hiperaktivite, dürtüsellik ve zamanlama probleminin kapsamlı ve objektif olarak ölçülmesini sağlamaktadır. Ülkemizde yalnızca Moxo Türkiye tarafından düzenlenen eğitime katılan uzmanlar tarafından uygulanabilmektedir.

      22. CAS Zeka ve Yetenek Testi

      CAS (Cognitive Assesment System) Bilişsel Değerlendirme Testi, Pass Teorisi’ni konu alan 5-17 yaşları arasındaki bireylerin planlama, dikkat, eş zamanlı ve ardıl bilişsel işlemlerini değerlendirmek için geliştirilmiştir.

      Test 4 ana ölçek ve 12 alt bölümden oluşur.

      Uygulaması yaklaşık bir ile iki saat arasında sürmektedir.

      Uygulama Alanları

      • Üstün Zekalı Çocukların Değerlendirilmesi
      • Ciddi Duygusal Bozuklukları Olanların Değerlendirilmesi
      • Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Değerlendirilmesi
      • Travmatik Beyin Hasarı Olanların Değerlendirilmesi
      • Öğrenme Güçlüğü Olanların Değerlendirilmesi
      • Zihinsel Engelli Olanların Değerlendirilmesi
      • Planlama Problemleri Olanların Belirlenmesi
      • Başarının Önceden Kestirilmesi

      Alanya

      Maviay Özel Eğitim ve
      Rehabilitasyon Merkezi

      ADRES       : Şekerhane Mah. Azaklar Sok. No:7 Alanya

      TELEFON  :
       0242 519 40 44 – 0552 678 60 15

      E POSTA    :
      maviayrehabilitasyon@gmail.com

      SAATLER  :
       Pazartesi – Cumartesi 09:00 – 18:00